Nhóm thuốc: SULFAMID

Thứ năm - 23/02/2023 09:42

Sulfamid là họ kháng sinh đầu tiên có nguồn gốc hoá học. Tác dụng của Sulfamid là kiềm chế khuẩn, ức chế sự phát triển và sinh sản của các vi khuẩn làm vi khuẩn suy yếu và cuối cùng bị những cơ chế đề kháng của cơ thể tiêu diệt.

1. Tính chất
Sulfamid là thuốc bột màu trắng hay trắng ngà tuỳ từng loại, không mùi, không vị, ít tan trong nước, trong cồn. Các dạng muối Natri của Sulfamid có khả năng hoà tan trong nước (Thí dụ: Sulfathiazon Natri, Sulfadiazin Natri) và có thể dùng để tiêm hay hoà vào nước uống.
Tuỳ theo tác dụng của nó mà người ta chia ra làm các Sulfamid chậm, nửa chậm, siêu chậm, Sulfamid nhanh, Sulfamid đường ruột, đường niệu, toàn thân và cục bộ.
Khi uống vào cơ thể phần lớn được hấp thụ qua niêm mạc ruột non và ít hơn ở niêm mạc ruột già. Lúc đói hấp thụ cao hơn lúc no.
Sau khi thuốc vào cơ thể 3 – 4 giờ, nồng độ Sulfamid đạt đậm độ cao nhất trong máu.
Sau khi hấp thụ Sulfamid được phân phối đều khắp cơ thể còn lại tích luỹ một phần trong gan.
Thuốc bài tiết qua nhiều đường: phần lớn qua thận qua mật và một phần qua ống tiêu hoá và qua sữa.
Sulfamid nói chung ít độc, được dùng nhiều trong thú y :
Trong khi dùng Sulfamid cần lưu ý hiện tượng Acetyl hoá. Hiện tượng này tiến hành phần lớn trong nước tiểu, trong máu ít hơn và trong tổ chức ít nhất. Hiện tượng Acetyl hoá đã làm Sulfamid không còn tác dụng điều trị nữa, sản phẩm Acetyl hoá tích tụ ở thận, ít hoà tan sẽ gây nên sỏi thận, sỏi bàng quang, sỏi ống dẫn niệu gây chảy máu đường tiết niệu, bí đái.

Những hiểu biết tối thiếu khi dùng kháng sinh
Cách xử lý choáng phản vệ do kháng sinh
Cách phòng chống tai biến do kháng sinh
Nguyên tắc phối hợp kháng sinh

2. Tác dụng
Sulfamid không có tác dụng trực tiếp giết chết vi khuẩn nó chỉ có tác dụng kìm hãm sự sinh sản và phát triển của vi khuẩn, nếu đậm độ của Sulfamid không đủ kìm hãm vi khuẩn sẽ tạo nên hiện tượng vi khuẩn kháng Sulfamid.

3. Chỉ định
Các Sulfamid được sử dụng trong các bệnh gia súc, gia cầm sau:
– Các bệnh đo cầu khuẩn gram (+) và gram (-)
– Các bệnh do các trực khuẩn gram (+)
– Các vi khuẩn kháng cồn toan (Vi khuẩn lao)
– Các bệnh cầu trùng (Coccidiosis)
– Các bệnh nấm do Actynomyses.
Những điều cần biết khi dùng Sulfamid
a. Tai biến do Sulfamid
Sulfamid có tác dụng điều trị tốt nhưng cũng gây ra tác dụng phụ như: – Choáng váng, buốn nôn và nôn, bỏ ăn, nằm một chỗ.
– Rối loạn hoạt động tiết niệu: Bí đái, đái ra máu vì hiện tượng Acetyl hoá – tạo kết tinh không tan lắng đọng trong thận, ta vẫn gọi sỏi Sulfa.
Vì vậy trong điều trị bằng Sulfamid nên nhớ cho gia súc uống nhiều nước hay ăn thức ăn loãng.
– Gây viêm gan, vàng da, uể oải, bỏ ăn.
– Nổi ban, mẩn ngứa cục bộ hay toàn thân.
– Dùng Sulfamid lâu ngày: gây chứng thiếu máu, da và niêm mạc nhợt nhạt, giảm sức đề kháng với các bệnh khác
b. Chú ý khi dùng Sulfamid
– Dùng Sulfamid sớm: Khi bắt đầu xuất hiện các triệu chứng nhiễm khuẩn.
– Dùng liều cao ngay từ đầu – Dùng đủ liệu trình từ 6 – 8 ngày. Không dùng thuốc sớm.
– Uống nhiều nước.
– Nên phối hợp các thuốc Sulfamid với nhau hay phối hợp Sulfamid với các loại kháng sinh khác để tăng hiệu lực.
– Không phối hợp Sulfamid với các loại thuốc trong có thành phần của muối Asen và Bismuth vì làm tăng độc tính của thuốc.
– Nên dùng Vitamin C với Sulfamid sẽ tăng sự hấp thu Sulfamid.
– Có một số Sulfamid có thể dùng để tiêm (tĩnh mạch, bắp thịt, dưới da) nhưng do độ pH cao, nồng độ cao, nên phải tiêm chậm và theo dõi các tai biến có thể xảy ra như loạng choạng, co giật ở bệnh súc.